Mangan (Mn) - Trener personalny - układanie planów treningowych i diet

Mangan (Mn)

1. Czym jest mangan i za co odpowiada?

Mangan jest metalem, który popularnie występuje w środowisku naturalnym. Zaraz po żelazie, stanowi jeden z najbardziej rozpowszechnionych pierwiastków skorupy ziemskiej i stąd łatwo przenika do wód podziemnych. Jest także bardzo ważny dla naszego zdrowia. Należy do mikroelementów i pełni funkcję kofaktora wielu reakcji biochemicznych, w tym m. in. reakcji biosyntezy cholesterolu i hormonów płciowych, glikoprotein oraz peptydoglikanów.

Do tego odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, stan skóry, włosów i paznokci, chroni układ krążenia przed toksycznym działaniem wolnych rodników tlenowych, a jego niedobory mogą przyczyniać się do problemów z płodnością. Organizm nie jest w stanie wyprodukować go samodzielnie, stąd tak ważna jest odpowiednia podaż manganu wraz z pożywieniem.

2. Źródła manganu

Najcenniejszym źródłem manganu dla człowieka jest dieta, ale także w pewnej części woda pitna. Prawidłowo skomponowana dieta jest w stanie pokryć dzienne organizmu zapotrzebowanie na ten mikroelement. Dobrym źródłem manganu w diecie są: orzechy laskowe, płatki owsiane, brązowy ryż, orzechy włoskie, migdały, nasiona słonecznika, ciecierzyca, orzechy arachidowe, kasze: jaglana, gryczana, jęczmienna; gorzka czekolada, czarna herbata, a w mniejszej ilości także warzywa i owoce. Zapotrzebowanie człowieka na mangan nie zostało w pełni ustalone.

3. Niedobór i nadmiar manganu

Wśród objawów niedoboru oraz nadmiaru manganu wyróżnia się: pogorszenie nastroju i stany depresyjne, problemy z koncentracją, zmęczenie, bóle stawowe, zahamowanie wzrostu włosów oraz ich nadmierne wypadanie, zaburzenia wzrostu paznokci, a także częste zapalenia skóry.

Manganem można zatruć się drogą wziewną. Przenoszony bezpośrednio z płuc do krwioobiegu, jeszcze szczególnie niebezpieczny dla osób pracujących w przemyśle. Pod koniec XX w. zaczęto przyglądać się stężeniu manganu w wodach podziemnych i powierzchniowych, skąd pochodzi popularna „kranówka”. Obecność manganu jest naturalna, natomiast do zanieczyszczenia dochodzi przy stężeniach manganu w wodzie przekraczających wartość 400-500 μg/l.